CÁCH DỄ NHẤT ĐỂ PHÂN BIỆT CAFE CHẤT LƯỢNG VÀ CAFE BẨN

Tại Việt Nam, để thưởng thức một ly cà phê ngon không khó, nhưng để biết được ly cà phê mình uống có an toàn hay không lại là một chuyện khác. Vì chạy theo lợi nhuận, nhiều cơ sở kinh doanh sẵn sàng sử dụng những hóa chất độc hại, hương liệu trộn lẫn cùng các loại bột như bột đậu nành, bột bắp được rang cháy và gần đây nhất là bột than từ ruột pin con ó để tạo nên loại cà phê gắn mác "cà phê sạch". Loại cà phê pha tạp này được bán tràn lan trên thị trường, cùng màu sắc và hương vị khá "đậm" hợp gu Việt, người tiêu dùng vô tư sử dụng mà không biết mình đang rước những thứ hóa chất vô cùng độc hại vào cơ thể. Và bài viết này sẽ cung cấp một số thông tin chi tiết để người tiêu dùng có thể dễ dàng phân biệt đâu là cà phê mộc nguyên chất, đâu là loại cà phê được pha lẫn cùng tạp chất.

1. Quan sát trước khi uống:

 Qua khối lượng: Trọng lượng của cà phê rang xay nguyên chất luôn lớn hơn cà phê được làm từ các loại bột trộn cùng hóa chất. Hạt cà phê khi rang đến nhiệt độ nhất định sẽ nở lớn và thể tích tăng từ 1,5-2 lần và trọng lượng giảm 20-30%. Khối lượng riêng của cà phê nguyên chất giảm nên khi cầm trên tay hai gói cà phê cùng khối lượng, bạn sẽ thấy gói cà phê thật có thể tích lớn hơn, nhiều hơn, nhẹ hơn gói cà phê pha tạp.  Độ xốp của cà phê: Vì khối lượng riêng thấp nên theo quan sát, bột cà phê nguyên chất rất nhẹ, có độ xốp, tơi và rời. Ngược lại, cà phê làm từ các loại ngũ cốc pha hương liệu, không có độ tơi xốp, mềm mịn. Vì thế, bạn có thể phân biệt bằng cách đổ hai muỗng cà phê hai loại vào hai chén nước. Bột cà phê nguyên chất sẽ nổi lên trên, còn bột ngũ cốc khác giả cà phê có khối lượng riêng lớn hơn nên sẽ chìm xuống nước nhanh hơn.   Bột cà phê pha tạp chìm nhanh xuống nước, trong khi đó bột cà phê nguyên chất nổi trên mặt nước do khối lượng riêng nhỏ

2. Độ ẩm của bột cà phê:

Khác với cà phê nguyên chất có độ ngậm nước khá thấp, cà phê làm từ các loại ngũ cốc không có mùi thơm, bởi vậy những người sản xuất thường pha thêm các loại hương liệu, hóa chất vào bột, Do đó, bột cà phê pha tạo có vẻ ẩm ướt, không tơi xốp và thậm chí vón cục.  Màu của bột cà phê: Khi rang đến nhiệt độ và thời gian thích hợp, bột cà phê có màu nâu đậm (nếu hạt cà phê rang chưa đến nhiệt độ và thời gian nổ lần 1 thì bột có màu vàng sáng vị chua, và mùi nồng). Hạt bắp rang để độn vào cà phê thường có màu đen đậm. Vì thế trong nghề làm cà phê người ta đơn giản gọi bắp rang là “màu”. Người tiêu dùng Việt luôn muốn một ly cà phê với màu đen, nên bên cạnh việc sử dụng caramen và các chất tạo màu hóa học, người sản xuất sẽ thêm vào hỗn hợp bột đậu nành rang loại bột bắp này để tạo màu đen hợp thị hiếu người dùng. Bởi vậy, một gói cà phê pha tạp luôn có màu nâu đen hoặc đen khá đậm.  Mùi của bột cà phê: Nếu quen thuộc, bạn không khó để nhận ra mùi thơm rất dễ chịu, hấp dẫn và rất đặc trưng của bột cà phê thật. Nhiều người vẫn bị lầm lẫn và đánh giá cao mùi của hương liệu hóa học được tẩm vào đậu, bắp bởi vì họ ít có dịp ngửi mùi cà phê bột nguyên chất. Bắp và đậu nàng cũng có mùi hơi tanh, theo cảm quan, nếu tinh tế một chút, bạn có thể nhận thấy khi ngửi. Bột đậu nành có mùi gắt, hòa quyện với hương liệu bốc lên một mùi thơm nặng nề chứ không dịu dàng như mùi nguyên thủy của cà phê rang.

3. Phân biệt khi đang pha

Đây là điểm mà bạn rất dễ dàng nhận biết để phân biệt chính xác cà phê nguyên chất với cà phê độn hay bột của các loại hạt ngũ cốc khác. Như đã nhận định, do hạt cà phê được cấu tạo bởi cấu trúc sợi celluose và chứa rất ít tinh bột, nên thuộc tính đặc biệt của bột cà phê rang là rất tơi xốp, và chứa nhiều khoang không khi bên trong do cấu trúc cao phân tử, các sợi cellulose bị bẻ gảy dưới tác động nhiệt trong quá trình rang. Khi bạn chế nước sôi 100 độ C vào phin chứa cà phê thật, lập tức bột cà phê sẽ nở phồng lên, sủi bột mạnh, thậm chí tràn ra cả ngoài phin. Nếu sau khi cho vài muỗng bột (khoảng 20-25g) vào phin, bạn chế nước sôi vào mà thấy bột trong phin không nở phồng lên, trái lại còn bẹp xuống, lịm xuống và bốc mùi thơm thì bạn biết chắc chắn trong phin nầy có rất rất ít cà phê. Trái lại, trong loại bột nầy có tỷ lệ phần trăm rất nhiều bột của các loại hạt khác được tẩm hương liệu nhân tạo nồng độ cao. Bột bắp, bột đậu rang khi gặp nước sôi trở nên dẻo, dính và xẹp xuống do các loại ngũ cốc luôn có chứa nhiều tinh bột. Trái lại cà phê được cấu tạo bởi các hợp chất cao phân tử cellulose, chứa rất ít tinh bột. Quá trình rang hạt cà phê nở lớn, bên trong tạo ra các khoang không khí, gặp nước sôi, không khí bên trong nở lớn, làm sủi bọt bột cà phê và khiến bột cà phê thật trào lên trong phin. Đây là một hiện tượng rất dễ nhận ra. III. Phân biệt sau khi pha

4. Màu của nước cà phê

Cà phê là một loại hạt khá kỳ lạ. Dù bạn rang nó đến nhiệt độ cao bao nhiêu, thời gian lâu bao nhiêu, và cháy gần thành than, rồi bạn xay ra bột và pha thành ly cà phê, thì màu nước của nó cũng không hề có màu đen thui, đen đục và đen đậm như thường nhìn thấy các ly cà phê ở phần lớn các quán. Ly cà phê thật luôn có màu nâu từ cánh gián đến nâu đậm, khi cho đá vào sẽ có màu nâu hổ phách, một màu nâu rất trong trẻo. Để ra ánh nắng, nhìn ly cà phê đá có màu nâu sáng.

5. Độ sánh của nước cà phê

Khi pha, nước của ly cà phê thật có độ sánh hầu như không đáng kể. Trái với cà phê độn, nước của bắp và đậu rang vốn chứa nhiều tinh bột nên sẽ rất sánh, sánh đến dẻo quẹo. Các bà nội trợ vẫn hay dùng bột bắp trong nhà bếp vì tính chất này. Một số người tiêu dùng còn tự hào rằng mình là người hiểu biết về cà phê, cho rằng, ly cà phê ngon thì nước trong ly cà phê phải kẹo kẹo, bám trên thành ly và phải “ôm đá” và viên đá trong ly cà phê phải có màu nâu do nước cà phê song sánh, dẻo kẹo bám lấy đá. Nhưng điều đó chính là bằng chứng cho thấy trong ly cà phê ấy chỉ có rất ít cà phê mà toàn đậu nành rang. Đậu nành rang chứa nhiều tinh bột hiển nhiên là rất “ôm đá”. Cà phê thật không sánh dẻo và không “ôm đá”.

6. Mùi thơm của ly cà phê pha

Cà phê bột lẫn cà phê pha có một mùi thơm rất đặc trưng, rất quyến rũ. Tuy nhiên đây có thể là điểm bạn rất khó phân biệt nhất. Có thể nói bạn chỉ có thể phân biệt được mùi của ly cà phê nguyên chất với mùi của hương liệu hóa học khi bạn đã nhiều lần và thường xuyên uống cà phê nguyên chất. Nhiều loại cà phê bột điều đã được tẩm hương liệu. Hương thơm đích thực và nguyên thủy của cà phê không nồng nực, không thô bạo, không mạnh mẽ, nhưng dịu dàng, lưu luyến, thanh cao, tinh tế và sâu lắng, đôi lúc làm ngây ngất người yêu cà phê… Thật khó diễn tả, nhưng nếu quen với mùi cà phê nguyên chất bạn sẽ phát hiện ra mùi hóa chất tuy giả khá giống mùi cà phê nhưng vẫn là giả tạo, vẫn mang hương vị gay gắt, tuy mạnh mẽ, dai dẵng nhưng thô thiển và gây cảm giác nặng nề, không giống như mùi thanh cao của chính hạt cà phê đích thực…

7. Vị của cà phê

Cà phê khi rang với thời gian đủ và đạt đến nhiệt độ thích hợp sẽ cho chúng ta ly cà phê có vị đắng thanh xen lẫn vị chua nhẹ nhàng, rất tinh tế do yếu tố của các thành phần acid ẩn chứa đằng sau của vị đắng trong hạt cà phê. Thật ra, các giống cà phê ngon nhất trên thế giới thuộc dòng Arabica, có giá trị thưởng thức và giá trị thương phẩm hàng đầu đều có hậu vị chua thanh rất quyến rũ hòa quyện tinh tế với vị đắng tự nhiên. Tuy nhiên, do nhận thức không đúng, do truyền thống và do thói quen không thích đáng, phần lớn người Việt không nghĩ rằng cà phê có vị chua. Thậm chí một số không chịu chấp nhận một thuộc tính cố hữu, tuyệt vời của cà phê hảo hạng, đó là vị chua thanh quyến rũ của nó. Để đáp ứng với yêu cầu và thị hiếu về khẩu vị trái ngược lại với thiên nhiên, với tự nhiên nầy của người tiêu dùng, một số nhà sản xuất đã cố gắng làm cho cà phê mất đi vị chua thanh vốn có của nó bằng cách tẩm vào bột cà phê các loại hóa chất tạo đắng có gốc kháng sinh. Hậu quả, ly cà phê thường có vị đắng nhân tạo, tiêu diệt hẳn vị chua thanh quyến rũ của cà phê. Bạn nên tránh xu hướng đi tìm và nghiện vị đắng không tự nhiên đó, vì nó sẽ phá hủy khẩu vị chân chính của bạn về mùi vị đích thực của cà phê. Nhiều người được phục vụ “cà phê đậu nành” nhiều ngày nhiều tháng nên đã quen với vị đậm lè của đậu nành rang, e rằng sẽ chê cà phê nguyên chất không đậm đà.

8. Bọt của cà phê

Bản thân nước pha cà phê khi đánh lên với đường cũng tạo ra một ít bọt màu nâu sáng trông rất đẹp. Nhưng có một số người tiêu dùng ngộ nhận và yêu cầu quá đáng về ly cà phê phải có bọt đẹp. Để đáp ứng đòi hỏi của khách hàng hầu giữ khách và thu lợi nhuận, một số nhà sản xuất cho chất tẩy rửa bề mặt vào cà phê để tạo bọt. Vậy, bạn cũng cần biết cách phân biệt hai thứ bọt này. Nếu bọt mỏng tanh, có óng ánh màu cầu vồng, đánh lên đầy cả ly và rất lâu tan nhìn ly cà phê có vẻ khá đẹp thì chắc chắn đấy là bọt xà bông. Bọt cà phê tiêu biểu khá đồng đều về kích cỡ, đục hơn và trông “dày” hơn, nhưng mau xẹp xuống.

9. Cuối cùng là qua trải nghiệm của chính bạn

Hãy tìm mua một gói cà phê hay thưởng thức một ly cà phê tại nơi bạn tin tưởng, cảm nhận hương vị thơm quyến rũ, vị thanh thoát của cà phê trên đầu lưỡi của loại cà phê hảo hạng, được chọn lựa kĩ càng và rang xay với công nghệ hiện đại nhất. Việc thưởng thức những ly cà phê chất lượng sẽ khiến bạn trở thành những "chuyên gia" tài tình nhất, những người có thể phân biệt cà phê chỉ qua hương vị hay màu sắc.